Ամեն ինչ սկսվեց մի անձրևոտ կիրակի օրը, երբ ամուսնուս հետ պարզապես զբոսնում էինք գյուղական հին իրերի շուկայում։ Այդ օրերին հաճախ էինք այնտեղ լինում՝ ոչ մի հատուկ նպատակի համար։
Պարզապես դիտելու, շնչելու ժամանակի բույրը, լսելու հին գրամոֆոնների ճռնչոցը և գտնելու ինչ-որ մոռացված պատմություններ։
Եվ հանկարծ, փոշոտ հայելիների ու մաշված լապտերների արանքում մենք տեսանք նրան՝ հին կոմոդը։ Ծածկված էր ճաքած լաքով, վնասված անկյուններով, մի կողմի դռնակը կախ էր ընկած։ Բայց ինչ-որ բան կար նրա կերպարում՝ մուգ փայտի մեջ, ծուռ, բայց նազելի ոտքերի շարժման մեջ, բազալտից ձեռքեր հիշեցնող բռնակների մեջ։ Հպարտություն կար։ Սքողված, բայց իրական։
Վաճառողը՝ մի տարեց տղամարդ փոշոտ վերարկուով, միայն ուսերը թոթվեց.
– Տարիներ է՝ այստեղ է կանգնած։ Եթե պետք է, էժան կտամ։
Մենք փոխադարձ նայեցինք։ Խոսքերն ավելորդ էին։ Կես ժամ անց կոմոդը մեր մեքենայի բեռնախցիկում էր։ Մենք դեռ չգիտեինք՝ ինչու ենք վերցնում, բայց սիրտն էր առաջնորդում։
Սկզբում դրվեց ավտոտնակում։ Ասացինք՝ «թող մի քանի օր կանգնի, հետո կմտածենք»։ Ամեն օր կողքով էինք անցնում լուռ, ասես նա էլ կարիք ուներ հարմարվելու։ Բայց մի երեկո, երբ անձրևը խփում էր պատուհանին ու սուրճի բույր էր տարածվել տան մեջ, ես չդիմացա։
– Իսկ եթե… ներկենք կանաչ գույնով։ Այն փափուկ, խորը կանաչով՝ ինչպես անտառ։ Վրան էլ ծաղիկներ նկարենք։ Պիոններ, մագնոլիա, մի բան՝ թեթև ու նուրբ։
Ամուսինս ժպտաց։ Մեր ամուսնության ընթացքում նման անսպասելի նախագծերը դարձան մեր ավանդույթը։ Մենք միայն վերանորոգում չէինք անում։ Մենք շունչ էինք տալիս մոռացվածին։
Հաջորդ հանգստյան օրերին գործի անցանք։ Սկզբում սկսեցինք մաքրել։ Լաքը դանդաղ վերացնում էինք, շերտ առ շերտ՝ զգույշ, որպեսզի փայտը չվնասվի։ Իսկ երբ լաքը հեռացավ, բացվեց փայտի հյուսվածքը՝ փափուկ, տաք երանգով։ Ասես կոմոդն ինքն էր ուզում բացվել։
Կանաչ գույնը ընտրեցինք երկար։ Չափից շատ վառ չպետք է լիներ, բայց մռայլ էլ՝ ոչ։ Ընտրեցինք զմրուխտի նրբագեղ երանգ։ Երբ ներկում էինք, նա կենդանանում էր՝ բառիս բուն իմաստով։ Նույնիսկ հին ճեղքերը նոր շունչ ստացան։
Երբ եկավ ծաղիկները նկարելու ժամանակը, վերցրի վրձինը։ Սկսեցի՝ նուրբ վարդագույն ծաղկաբույլեր, ոլորվող ճյուղեր, մի քիչ ոսկեգույն տերևներ։
Մեր երեկոներն անցնում էին վրձնի շարժման, լուռ երաժշտության ու թեյի բույրի տակ։ Դրանք դառնում էին մեր համատեղ հանգիստը՝ սրտանց խոսք առանց բառերի։
Երբ վերջապես կոմոդը տեղադրեցինք նախասենյակում, մենք պարզապես ապշեցինք։ Այդ նույն փոշոտ, մոռացված կոմոդը հիմա շողում էր՝ իր անցյալով, ներկա սիրով ու նոր ճաշակով։
Նա այլևս պարզապես կահույք չէր։ Նա դարձել էր տան մի մասը։
Հյուրերը միշտ նկատում են։ Ոմանք հարցնում են՝ որտեղից ենք գնել։ Մյուսները կարծում են՝ նկարը մասնագետի գործ է։ Իսկ մենք պարզապես ժպտում ենք։ Եվ լռում։
Որովհետև դա պարզապես ներկված կոմոդ չէ։ Դա մի անձրևոտ կիրակի հիշատակ է, որը վերածվեց տաք և ստեղծագործ օրվա։ Դա հուշ է, որ նույնիսկ մոռացվածը կարող է գեղեցիկ դառնալ, երբ սեր կա։ Դա մեր ու իր պատմության միաձուլումն է։
Երբեմն կանգնում եմ կողքին, նայում ծաղիկներին, որոնք ես եմ նկարել, փայտի կառուցվածքին, կանաչի խաղին լույսի ներքո ու մտածում եմ՝ այս կոմոդի մեջ մենք ենք։ Մեր համբերությունը, մեր ստեղծագործությունը, մեր պատմությունը։
Կահույքը կարող է հոգի ունենալ, երբ նրան սիրով են վերաբերվում։
Այդ հին վիկտորիանական կոմոդը, որին բոլորը մոռացել էին, հիմա հպարտ կանգնած է։ Եվ նրա գաղտնիքը մենք պահում ենք։
